نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت دولتی گرایش مدیریت پیشرفت و توسعه شهری و روستایی،دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران.ایران

2 دانشیار گروه مدیریت سرزمین، دانشکده مدیریت وحسابداری، دانشکدگان فارابی دانشگاه تهران.ایران

چکیده

ضرورت آسیب شناسی طرح ها بسیار لازم و حیاتی است. زیرا با شناخت بهتر دلایل موفقیت یا شکست می توان در ارزیابی و اصلاح شیوه های اجرا و به صورت تبعی در برنامه ریزی ها از این نتایج استفاده نمود. آسیب شناسی موجب شناخت عوامل و رفع موانع برنامه ها و طرح ها خواهد شد که خود موجب افزایش اثربخشی و کارایی دست یابی به اهداف تعیین شده می شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی علل عدم موفقیت پیاده سازی طرح های آمایش سرزمین استان‌ها، است. روش پژوهش، کیفی بود و با روش فراترکیب و در طی روش هفت مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو(2007)، به ترکیب داده‌های از منابع پیشین پرداخته شد. «آمایش سرزمین» کلیدواژه‌ی جستجو در عنوان، چکیده و متن اصلی منابع مرتبط در پایگاه‌های اطلاعاتی بود. با بررسی و دسته‌بندی کدهای توصیفی حاصل از متون مقالات23 منبع انتخاب شده، 37 مقوله فرعی را شناسایی و با توجه به شباهت و قرابت معنایی آنها، در 6 مقوله اصلی شامل: فقدان حکمروایی شایسته، نبود سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری و سیستم خبره، عدم موفقیت اندیشه‌ها، عدم استقرار‌ طرح آمایش سرزمین، عدم تدوین خط‌مشی و سیاست‌گذاری و نبود طرح و برنامه‌ریزی صحیح دسته‌بندی نموده است. مهمترین علل شناسایی شده، حکمروایی شایسته بود که به صورت تبعی بر همه ی عوامل دیگر تاثیر صریح و ضمنی خواهد داشت. با این نتیجه، ضرورت بازنگری در تعریف حمکروایی و شناسایی معیارهای شایسته آن با رویرد توسعه و آینده نگرانه، در سازمان‌های دولتی، می تواند به موفقیت پیاده سازی طرح آمایش سرزمین کمک نمایید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Meta-synthesis Investigating the causes of failure to implement land use plannings in the provinces

نویسندگان [English]

  • Ahmad Gorgani Firozjah 1
  • amin faraji 2

1 Master's degree in public administration, urban and rural development management, Farabi Faculty, University of Tehran, Iran

2 Associate Professor, Department of land Management, faculty of Management and Accounting, college of Farabi, University of Tehran.iran.

چکیده [English]

The necessity of pathology of plans is very necessary and vital. Because with a better understanding of the reasons for success or failure, these results can be used in the evaluation and modification of implementation methods and subsequently in planning. Pathology will identify the factors and remove the obstacles of programs and plans, which will increase the effectiveness and efficiency of achieving the set goals. The purpose of this research is to investigate the reasons for the failure of the implementation of land improvement projects in the provinces. The research method was qualitative and combined the data obtained from previous sources with the method of Meta-synthesis and during the seven-step method of Sandelowski and Barroso(2007). "Land use planning" was the search keyword in the title, abstract and main text of related sources in the databases. By examining and categorizing the descriptive codes obtained from the texts of the articles of 23 selected sources, 37 subcategories were identified and according to their semantic similarity and affinity, in 6 main categories including: lack of competent governance, lack of decision support system and expert system, lack of He has categorized the success of the ideas, the lack of establishment of the land improvement plan, the lack of formulation of policy and policy, and the lack of proper planning and planning. The most important identified causes were competent governance, which will have an explicit and implicit impact on all other factors. With this result, the necessity of revising the definition of cooperation and identifying its appropriate criteria with a forward-looking development approach in government organizations can help the successful implementation of the land development plan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land use planning
  • implementation of plans
  • Meta-synthesis
احمدی شاپورآبادی، محمدعلی(1388). نگرشی بر آمایش فرهنگی سرزمین و جایگاه آن در برنامه‌ریزی توسعه فرهنگی. نشریه راهبرد توسعه، پیاپی ۱۷.
احمدی‌پور، زهرا، جعفرزاده، حسن، و میرزایی، محمدرضا(1393). تحلیل کارکردی تقسیمات کشوری در اجرای برنامه‌های آمایش سرزمین با تأکید بر ایران. برنامه‌ریزی منطقه‌ای؛ دوره 4، ش 14، 12-1.
اکبری، یونس، ایمانی جاجرمی، حسین، و رستمعلی‌زاده، ولی‌اله(1395). تحلیل و بررسی موانع آمایش سرزمین در ایران. سیاست‌نامه علم و فناوری. دوره ششم، ش 3 (پیاپی 16).
الهیاری، احسان، و شاه‌محمدی، فاطمه(1393). مروری بر مفهوم آمایش سرزمین و جایگاه و نقش آن در منطقه. دوازدهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران با محوریت آمایش سرزمین، الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، نجف‌آباد، 7-1.
 امیری، آزاده، کوشافر، آزیتا، و شمخی، میترا(1386). آمایش سرزمین در ایران. همایش ملی جغرافیا و آمایش سرزمین، همدان.
 ایمانی جاجرمی، حسین، و دباغی، حمیده(1394). مطالعه سیاست‌های اقتصادی ایران با رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه کشور). فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران. سال چهارم، ش ۳.
 آقامحمدی، علی‌اصغر، و مرادی محمد(1397). آمایش سرزمین و نقش آن در توسعه منطقه‌ای. جغرافیا و روابط انسانی. دوره 1. ش 2، 968-956.
 آقاتباررودباری، جمیله، بریمانی، خدیجه، آقامیرزایی محلی، طاهره، و صفاریان همدانی، سعید(1397). آمایش سرزمین، راهبردی برای توسعه آموزش عالی سلامت. طب و تزکیه، دوره 27، ش 2، 123-113.
 آهنی، سمیه، و کاکاوند، الهام(1394). تبیین جایگاه و مفهوم برنامه‌ریزی آمایش سرزمین در روند جهانی‌شدن شهر و منطقه و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات. اولین همایش ملی علوم زمین و توسعه شهری، تبریز.
 بخشنده نصرت، عباس(1393). پارادایم ساختاری بومی‌سازی طرح‌های آمایش سرزمین در ایران. دوازدهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران با محوریت آمایش سرزمین، الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، نجف‌آباد، 12-1.
 ثامنی، امیر، و زبردست، اسفندیار(1402). آسیب‌شناسی تحقق‌پذیر آمایش سرزمین در ایران نمونه موردی: دور چهارم مطالعات آمایش سرزمین. مجلس و راهبرد، ش 115، 162-127.
 حاتمی‌نژاد، حسین، و عمو، ابراهیم(1398). آسیب‌شناسی و ارزیابی طرح‌های آمایش سرزمین در کشور ایران. برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال نهم، ش 34، 38-27.
 حمایت‌خواه، مصطفی، حسینی، سیدعلی، و حسینی، سیدمحمد(1386). تأملی بر آمایش سرزمین در ایران (چالش‌ها و راه‌کارها). همایش ملی جغرافیا و آمایش سرزمین، همدان.
 خنیفر، حسین(1389). درآمدی بر مفهوم آمایش سرزمین و کاربردهای آن در ایران. آمایش سرزمین. دوره 2. ش 2، 25-5.
 رحمانی، محمود، میرعیسی‎یی، معصومه، و نوروزی، اکرم(1395). ارزیابی برنامه آمایش سرزمین در ایران. چهارمین کنگره علمی پژوهشی افق‌های نوین در حوزه مهندسی عمران، معماری، فرهنگ و مدیریت شهری ایران، تهران.
 رخشانی، عباسعلی، و رخشانی، زینب(1397). آمایش سرزمین. ششمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم جغرافیا و برنامه‌ریزی، معماری و شهرسازی، تهران، 8-1.
 زارع، رامین، محرم‌نژاد، ناصر، و خاقانی، شهاب(1388). آمایش سرزمین از نگاه مدیریت محیط زیست. همایش ملی انسان، محیط زیست و توسعه پایدار. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، 9-1.
 زمانی، فریبا(1388). اهمیت جمعیت‌شناسی در برنامه‌ریزی‌های آمایش سرزمین (با تأکید بر مطالعه مهاجرت‌های استانی). جمعیت. پاییز و زمستان، ش 69 و 70، 132-107.
 سلطانی، ناصر(1392). ارزیابی موانع فراروی طرح‌های آمایش سرزمین در ایران با رویکرد تلفیقی. فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا. سال هفدهم، ش ۳، پیاپی ۸۱.
 شاهینی، علی، و ملایی، مهدی(1396). ابعاد حقوقی و قانونی طرح آمایش سرزمین، دومین همایش ملی رویکردهای نوین آمایش سرزمین در ایران، شاهرود.
 شریف‌زادگان، محمدحسین، و رضوی دهکردی، سیدامیر(1389). ارزیابی فرایند برنامه‌ریزی آمایش سرزمین در ایران و راه‌کارهای بهبود آن. فصلنامه علوم محیطی، سال هفتم، ش ۴، پیاپی ۲۸.
 صالحی، اسماعیل، و پوراصغر سنگاچین، فرزام(1388). تحلیلی بر موانع فراروی آمایش سرزمین در ایران. فصلنامه راهبرد، دوره 18، پیاپی ۵۲، 181-149.
 فرجی، امین، و صحنه، فریبا(1399). ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین در استان گلستان به منظور توسعه کاربری‌های کشاورزی با رویکرد آمایش سرزمین. دوفصلنامه آمایش سرزمین، سال دوازدهم، ش ۲.
 فلاحتی، فاطمه، براتی، محمدجواد، افراخته، حسن، و جزایری، سیدعباس(1393). نقش فناوری‌های نوین در برنامه‌ریزی منطقه‌ای و آمایش سرزمین. دومین همایش ملی و تخصصی پژوهش‌های محیط زیست ایران، همدان.
 قربانی، رامین، فرهادی، ابراهیم، الماسی، بهنام، و درودی‌نیا، عباس(1394). مدیریت آمایش سرزمین و توسعه یکپارچه شهری و روستایی. اولین کنفرانس شهرسازی، مدیریت و توسعه شهری، آباده.
 کاشف، مهرداد، رنجبران، سیدمحمد، و میرزایی، محمد(1394). سیستم تعاملی برنامه‌ریزی یکپارچه منطقه‌ای (مدل نوین تعاملی آمایش سرزمین). اولین کنفرانس سالانه بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی، شیراز.
 کرکه‌آبادی، زینب، قادری، محمدرضا، اکبری، مهناز، و باقری، حسن(1397). بررسی سطح توسعه استان‌ها در چارچوب آمایش سرزمین. نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، ش 1، دوره 11، 110-101.
 کرمی اناری، مهدی، و شاهی آقبلاغی، عارف(1396). عدم تعادل‌های فضایی، آمایش سرزمین و پیشرفت ایران. یازدهمین کنگره ملی پیشگامان پیشرفت، تهران.
 کلهرنیا، بیژن، و زنگیشه، سجاد(1397). حکمروایی شایسته آمایش سرزمین و توسعه پایدار استان کرمانشاه. همایش ملی توسعه پایدار استان کرمانشاه، کرمانشاه.
 محمدخانی، علیرضا(1393). نقش ظرفیت‌های جغرافیایی و آمایش سرزمین در تدوین برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور. دوازدهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران با محوریت آمایش سرزمین، الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت، نجف‌آباد.
 محمدزاده، مریم، و مولائی، اصغر(1402). تبیین احکام و اخلاق اسلامی در آمایش سرزمین (نمونه موردی: منطقه خراسان). فقه و تاریخ تمدن. سال نهم، ش 3 (دوره جدید)، 34-18.
 مختاری کرچگانی، علی، توکلی، مرتضی، و احمدی‌پور، زهرا(1399). تحلیل معرفت‌شناسی طرح‌های آمایش سرزمین ایران. فصلنامه برنامه‌ریزی و آمایش فضا، سال بیست‌وچهارم، ش ۳، پیاپی ۱۰۹.
 مهندسین مشاور ستیران(1355). مطالعات طرح پایه آمایش سرزمین ایران، سازمان برنامه و بودجه، تهران.
 میرمحمدی سیدمحمد، کاظمیان، غلامرضا، و رضایی، سجاد(1400). الزامات پیاده‌سازی آمایش سرزمین در فرایند مدیریت و توسعه کشور. سیاست‌های راهبردی و کلان. دوره 9، ش 2 (پیاپی 34)، 389-360.
 نصیری هندخاله، اسماعیل، و حکیم‌زاده، آمنه(1396). ارزیابی جایگاه آمایش سرزمین در ایران؛ موانع پیشرو و راهبردهای عملی. اولین همایش اندیشه‌ها و فناوری‌های نوین در علوم جغرافیایی، 14-1.
Cao, Kai(2018). Spatial Optimization for Sustainable Land Use Planning, Comprehensive Geographic Information Systems, 244-252
Cláudia M.d.S. Cordovil, Shabtai Bittman, Luis M. Brito, Michael J. Goss, Derek Hunt, João Serra, Cameron Gourley, Sharon Aarons, Ute Skiba, Barbara Amon, Maria José Vale, Soraia Cruz, Rui Reis, Tommy Dalgaard, Nick Hutchings(2020). Chapter22 -Climate-resilient and smart agricultural management tools to cope with climate change-induced soil quality decline,Climate Change and Soil Interactions, 613-662.
Icaza, L.E.; van den Dobbelsteen, A.;van der Hoeven, F(2016). Integrating Urban Heat Assessment in Urban Plans. Sustainability, 8, 320.
Kumar, P.; Rao, K.V.; Ravindranath, S.; Maithani, S.; Siddiqui, A.; Bharath, B.D.; Bhavani, S.V.L(2021). A Review of IRS-1C Applications in Urban and Regional Studies, and Infrastructure Planning. J. Indian Soc. Remote Sens, 49, 161–177.
Lagopoulos, Alexandros P(2018). Clarifying Theoretical and Applied Land-Use Planning Concepts.Urban Science 2, no. 1: 17.
Lv, T.; Wang, L.; Xie, H.; Zhang, X.; Zhang, Y(2021). Exploring the Global Research Trends of Land Use Planning Based on a Bibliometric Analysis: Current Status and Future Prospects. Land, 10, 304.
Matasuoka, R.H.; Kaplan, R(2008). People needs in the urban landscape: Analysis of Landscape and Urban Planning contributions.Landsc. Urban Plan., 84, 7–19
Nha D.V(2017). The Role of Land-Use Planning on Socioeconomic Development in Mai Chau District, Vietnam, Redefining Diversity & Dynamics of Natural Resources Management in Asia, Volume 2, Upland Natural Resources and Social Ecological Systems in Northern Vietnam, 87-111.
Squillace, M(2019). Rethinking public land use planning. Harv. Environ. Law Rev, 43, 415–478.
United Nations Convention to Combat Desertification(2017). Land use planning, The Global Land Outlook (GLO) WORKING PAPER, https://knowledge.unccd.int/sites/.
Zhong, H.S.; Hall, R.W.; Dessouky, M(2007). Territory planning and vehicle dispatching with driver learning. Transp. Sci., 41,74–89