نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران.

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه تهران، تهران. نویسنده مسئول (mohammadkarimi95@ut.ac.ir‬)

3 دکتری اقتصاد، استاد بازنشسته دانشگاه امام حسین (ع). تهران. ایران.

چکیده

زراعت و باغبانی یکی از مهم‌ترین زیربخش‌های کشاورزی است که درمجموع 71 درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی را به‌خود اختصاص داده ‌‌است و بخش عظیمی از تولیدات کشاورزی مربوط به این زیربخش می‌باشد. در کشور ایران، طی دهه‌های مختلف پس از انقلاب، مسائل مختلفی در مقابل توسعه زراعت و باغبانی وجود داشته‌است که این‌ مسائل مانع تحقق اهداف کشور در این بخش شده است. از همین رو هدف مطالعه کنونی، شناسایی و اولویت‌بندی مسائل راهبردی زراعت و باغبانی کشور است. روش تحقیق این مقاله، توصیفی- پیمایشی بوده که با مطالعات اسنادی و مصاحبه با خبرگان صاحب‌نظر زراعت و باغبانی انجام شده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق ابزار پرسش‌نامه بوده که با تحلیل نتایج پرسش‌نامه‌ها به کمک تکنیک دلفی فازی و استفاده از نرم‌‌افزار اکسل، مسائل زراعت و باغبانی در چهار حوزه دولت (نظام حکمرانی) ، دانشگاه (نظام علم)، صنعت (نظام تولید) و بازار (نظام مصرف) دسته‌بندی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد عمده مسائل زیربخش زراعت و باغبانی از لحاظ تعدد مسائل در بخش صنعت نهفته است و سپس به‌ترتیب مربوط به حوزه‌های دولت، بازار و دانشگاه می‌باشد. مهم‌ترین مسئله زراعت و باغبانی در حوزه صنعت «بهره‌وری پایین»، در حوزه دولت «نبود یک راهبرد بلندمدت برای زراعت و باغبانی»، در حوزه بازار «بالا بودن میزان ضایعات محصولات زراعی و باغی» و در حوزه دانشگاه «کم‌توجهی به تجاری‌سازی یافته‌های تحقیقی در این بخش» است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Identifying and prioritizing the country's cultivation and gardening strategic issues based on fuzzy Delphi technique

نویسندگان [English]

  • Yaser zolqadr 1
  • Mohammad Karimi 2
  • Mohammad Taghi Ramezani 3

1 Master's degree in Economics, University of Tehran, Tehran.

2 Master's degree in Economics, University of Tehran, Tehran. Responsible author (mohammad karimi 95@ut.ac.ir)

3 Doctor of Economics, Emeritus Professor of Imam Hossein University (AS). Tehran. Iran

چکیده [English]

The cultivation and gardening are one of the most important sub-sectors of agriculture, which accounts for 71% of the added value of the agricultural sector and a huge part of agricultural production is related to this sub-sector. In the country of Iran, during different decades after the revolution, there have been various issues in front of the development of cultivation and gardening, which have prevented the realization of the country's goals in the field of cultivation and gardening. Therefore, the aim of this study is to identify and prioritize the strategic issues of agriculture and horticulture in the country. The research method of the present study is descriptive-survey, and document studies and interviews with experts in cultivation and gardening through questionnaires were used to collect data. Then, by analyzing the results of questionnaires with the help of fuzzy Delphi technique and using Excel software, agriculture and horticulture issues in four areas of government (governance system), university (science system), industry (production system) and the market (consumption system) is categorized. The results of the research show that most of the problems under the cultivation and gardening sector lie in the industry sector in terms of the number of problems, and then they are related to the government, market and university fields respectively. The most important issue of agriculture and horticulture in the field of industry ((low productivity)), in the field of government ((absence of a long-term strategy for agriculture and horticulture)), in the field of market ((high amount of waste of agricultural and horticultural products)) and in the university field is ((low attention to the commercialization of research findings in this sector)).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic issues
  • agriculture and horticulture
  • fuzzy Delphi technique
- اکبرزاده، مرتضی، و سلیمانی، محمد(1397). آسیب‌شناسی موانع توسعه بخش کشاورزی در کشورهای اسلامی. مطالعات اقتصاد اسلامی، 11  (21)، 49-67.
- باقرزاده آذر، فاطمه(1396). وضعیت امنیت غذایی و تأثیر متغیرهای اقتصادی بر آن در ایران. رساله دکتری. دانشکده اقتصاد، مدیریت و بازرگانی دانشگاه تبریز.
- حسین‌پور، حمید، دشتی، سعید، صدقیان، لیلا، دزیانی، سعید، و ابوالفتحی، مریم(1400). وضعیت بخش کشاورزی و بودجه در لایحه بودجه 1400. امور آب، کشاورزی و محیط زیست، مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری. گروه پژوهشی نظام‌های نوین برنامه‌ریزی، سازمان برنامه و بودجه کشور.
- رضوی‌نژاد، سیدامین، و ملک‌محمدی، حمیدرضا(1397). درآمدی تحلیلی بر مسئله‌شناسی در سیاست‌گذاری امنیتی. فصلنامه مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی (مطالعات راهبردی جهانی‌شدن). 27، 296-279.
- طباطبایی،‌ سیدمهدی، و فریدونی، سینا(1396). الگوی استخراج نظام مسائل آموزش پرورش کشور و مبتنی‌بر بیانات حضرت امام خامنه‌ای حفظه‌الله تعالی. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی. سال بیست‌وپنجم، 34، 131-95.
- نورحسینی، سیدعلی، اللهیاری، محمدصادق، و چنگیز دلیوند، زهرا(1397). مسائل و مشکلات باغداری از دیدگاه کارشناسان طرح آمارگیری باغداری در استان گیلان. یافته‌های تحقیقاتی در گیاهان زراعی و باغی.
- نیازی شهرکی، صفدر، و مبینی، علی(1398). بررسی ‌‌چالش‌های زنجیره ارزش محصولات باغی با رویکرد اقتصاد مقاومتی از طریق مقایسه وضعیت موجود و مطلوب. مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی، 3(10)، 148-129.
- یزدی‌صمدی، بهمن(1395). چالش‌های تولید محصولات زراعی در ایران و راه‌های مقابله با آنها. مجله پژوهش‌های راهبردی در علوم کشاورزی و منابع طبیعی، 1(1)، 62-51.
- پاسبان، فاطمه(1396). واکاوی مشکلات زراعت درراستای تقویت جایگاه آن در اقتصاد ملی. خبرگزاری کشاورزی ایران.
- صالحی، تینا(1400). امنیت غذایی و وضعیت پایداری ایران در خاورمیانه. سرویس پژوهش خبرگزاری صداوسیما، https://www.iribnews.ir/00DFQH.
-  خبرگزاری تسنیم(1401). ((آیا اهداف برنامه ششم توسعه در بخش کشاورزی تحقق یافت؟)). https://www.tasnimnews.com/fa/news/1401/01/29/2697219/.
- بانک مرکزی(1395). حساب‌های ملی ایران.
- مرکز آمار ایران(1401). سالنامه آماری کل کشور در سال 1401.
- وزارت جهاد کشاورزی(1401). آمارنامه کشاورزی، سال زراعی 1401-1400.
− Cheng, C. H., & Lin, Y(2002). Evaluating the best main battle tank using fuzzy decision theory with linguistic criteria evaluation. European journal of operational research, 142(1), 174-186.
− Cheng, Jao-Hong; Chih-Ming Lee; Chih-Huei Tang. (2009), An Application of Fuzzy Delphi and Fuzzy AHP on Evaluating Wafer Supplier in Semiconductor Industry, wseas transactions on information science and applications, Vol 6, PP 756-767.
 − Habibi, A., Jahantigh, F. F., & Sarafrazi, A(2015). Fuzzy Delphi technique for forecasting and screening items. Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 5(2), 130-143.
- Hsu, Yu-Lung; Cheng-Haw Lee, V.B. Kreng(2010). The application of Fuzzy Delphi Method and Fuzzy AHP in lubricant regenerative technology selection, Expert Systems with Applications, Vol. 37, PP. 419-425.
 − Wu, Chih-Hung; Fang, Wen-Chang(2011). Combining the Fuzzy Analytic Hierarchy Process and the fuzzy Delphi method for developing critical competences of electronic commerce professional managers; Qual Quant, Vol. 45, PP. 751–768.
- وزارت جهاد کشاورزی (www.maj.ir)
- پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی (www.sid.ir)
- نمایه استنادی علوم ایران (www.sci.isc.ac)
- ایرانداک (www.irandoc.ac.ir)
- پایگاه مجلات تخصصی نور (www.noormags.ir)
- گزارش‌های کارشناسی مرکز پژوهش‌های مجلس (www.rc.majlis.ir/fa/report)
- مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی (www.hsri.ac.ir)
- مجمع ملی خبرگان کشاورزی کشور (www.khobregancorc.com)
- خبرگزاری کشاورزی ایران (www.iana.ir)