فصلنامه نگرش مدیریت راهبردی

راهبردهای تربیت و تعالی فرماندهان و مدیران آجا با تاکید بر مدیریت جهادی

محمدرضا قرایی آشتیانی؛ حسین شکوهی؛ محمد احدی؛ علی حاجیلو

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 9-46

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارائه راهبردهای تربیت و تعالی فرماندهان و مدیران آجا با تاکید بر مدیریت جهادی نگارش گردیده است. جامعه آماری این پژوهش شامل نخبگان و خبرگان آجا در نیروهای چهارگانه آجا و علما و روحانیون ... بیشتر

بررسی الگوی رفتاری آمریکا درجنگ علیه عراق و افغانستان و تبیین آموزه‌های راهبردی آن‌ برای مواجهه با جنگ آینده

یعقوب زهدی نسب؛ عباس نیلفروشان؛ علی فاطمی نسب؛ محمد مردانی؛ محسن حیدریان

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 47-81

چکیده

پرداختن به تهدید و تلاش درراستای تعمیق شناخت و آگاهی از ویژگی‌ها و چارچوب رفتاری دشمن در رویارویی احتمالی، از اقدامات متداول در نیروهای مسلح هر کشوری به‌شمار آمده و عملکرد مطلوب و موفق یگان‌های نظامی ... بیشتر پرداختن به تهدید و تلاش درراستای تعمیق شناخت و آگاهی از ویژگی‌ها و چارچوب رفتاری دشمن در رویارویی احتمالی، از اقدامات متداول در نیروهای مسلح هر کشوری به‌شمار آمده و عملکرد مطلوب و موفق یگان‌های نظامی در شرایط درگیری را موجب می‌شود. هدف تحقیق، بررسی الگوی رفتاری آمریکا در این جنگ‌ها و دستیابی به آموزهای حاصل از آن برای جنگ آینده می‌باشد. این تحقیق کاربردی و شیوه گردآوری داده‌ها و اطلاعات موردنیاز، کتابخانه‌ای و اسنادی است و با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی پس از انجام مطالعات نظری، تحلیل آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس، به جمع‌بندی پرسش تحقیق پرداخته شده و درنهایت با بهره‌گیری از آزمون فریدمن، 35 فرضیه به‌عنوان چارچوب رفتاری دشمن در مواجهه احتمالی ‌با جمهوری اسلامی ایران ارائه شد که جز در دو مورد، سایر فرضیات از سوی جامعه خبره 40 نفره متشکل از فرماندهان و مسئولان رده‌های راهبردی در سپاه، ارتش و ستاد کل نیروهای مسلح، مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه اینکه اگرچه راه‌کنش (تاکتیک) آمریکایی‌ها در این جنگ‌ها، ظاهراً تفاوت‌هایی دارد، اما چارچوب رفتاری آنها در سطوح مختلف، تقریباً از یک الگو تبعیت می‌کند. مرحله اصلی نبرد را «عملیات هوایی» تشکیل داده و نیروی پیاده (تفنگدار دریایی) زمانی وارد عمل می‌شود که از انهدام توان رزمی و عدم اراده جنگی طرف مقابل اطمینان حاصل کند یا نیازی به به‌کارگیری نیروی پیاده برای عملیات‌زمینی و اشغال سرزمین نباشد. آمریکایی‌ها در مواجهه احتمالی با جمهوری اسلامی ایران، در نبرد هوایی که از ویژگی‌های آن شدت و حجم آتش، مداومت، هدف قرار دادن همزمان مراکز نظامی، سیاسی، اقتصادی و زیرساخت‌هاست، جداسازی مردم از حاکمیت را به‌عنوان مهم‌ترین هدف دنبال خواهند کرد و بر عملیات‌روانی به‌منظور سلب میل جنگجویی، تأثیر بر اراده تصمیم‌گیران و از همه مهم‌تر ناراضی‌کردن مردم متمرکز خواهند شد.

جانشین پروری در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از منظر فرمانده کل قوا حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی)

مجتبی اسکندری؛ مرتضی خسروی

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 84-113

چکیده

مهم‌ترین عامل در بقاء و دوام سازمان‌ها، داشتن نگرش راهبردی بلندمدت است. سازمان‌هایی که فاقد دیدگاه راهبردی هستند، دچار فرایند روزمرگی شده و به موفقیت‌های پیشین، دل خوش می‌کنند، درحالی‌که زمانه در ... بیشتر مهم‌ترین عامل در بقاء و دوام سازمان‌ها، داشتن نگرش راهبردی بلندمدت است. سازمان‌هایی که فاقد دیدگاه راهبردی هستند، دچار فرایند روزمرگی شده و به موفقیت‌های پیشین، دل خوش می‌کنند، درحالی‌که زمانه در حال تغییرات پُرشتاب است و دیری نمی‌پاید که رقبا با تدبیر و تلاش خود در رقابت پیشی می‌گیرند. سرانجام نادیده‌انگاشتن تحولات آتی و تربیت‌نکردن منابع انسانی برای زمان آینده این است که در زمانی که به افراد توانمند، متعهد و متخصص نیازمندیم، به آنها دسترسی نداریم و سازمان با به‌کارگیری افرادی که برای آن مشاغل تربیت نشده‌اند، دچار بحران می‌شود.برای پاسخ به این پرسش که الگوی مناسب جانشین‌پروری در منظر فرمانده کل قوا حضرت آیت‌الله خامنه‌ای چیست؟، تحلیل مضمون بیانات فرمانده معظم کل قوا و مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی) انجام شد.جامعه آماری پژوهش، همه بیانات فرمانده کل قوا درباره جانشین‌پروری در وب‌گاه معظم‌له است. در جست‌وجوی اینترنتی از کلیدواژه‌های جانشین‌پروری 12 مورد، جانشینی 71 مورد، سازماندهی 407 مورد، جوان‌گرایی 27 مورد، مدیریت استعداد 407 مورد، کادرسازی 20 مورد و کلیدواژه انتصاب نیروهای مسلح 114 مورد، استفاده شد.الگوی مناسب برای مدیریت جانشین‌پروری با روش تحلیل مضمون در قالب 4 مضمون سازمان‌دهنده مبانی، اصول، فرایند و ویژگی‌های فرد جانشین مشخص شد.

تدوین برنامه‌ریزی راهبردی سرمایه انسانی یک سازمان نظامی

محمد محمدیان

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 114-128

چکیده

سرمایه انسانی، مهمترین دارایی هر سازمان بوده و توسعه سرمایه انسانی، نیازمند راهبرد است. از این منظر، هدف این تحقیق تدوین برنامه‌ریزی راهبردی سرمایه انسانی یک سازمان نظامی است. پژوهش حاضر ... بیشتر سرمایه انسانی، مهمترین دارایی هر سازمان بوده و توسعه سرمایه انسانی، نیازمند راهبرد است. از این منظر، هدف این تحقیق تدوین برنامه‌ریزی راهبردی سرمایه انسانی یک سازمان نظامی است. پژوهش حاضر اکتشافی-کاربردی با رویکرد استقرایی و استراتژی مطالعه موردی، روش شناسی ترکیبی پیچیده، افق زمانی تک ‌مقطعی و تکنیک و فرآیندها با استفاده از پانل خبرگی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل مدیران(حداقل کارشناسی ارشد با 15 سال سابقه مرتبط) و خبرگان فنی(اساتید دانشگاه) که دراین راستا، 40 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران و کارشناسان مدیریت سرمایه انسانی یک سازمان نظامی به شکل غیراحتمالی و قضاوتی و به شیوه هدفمند در چهار کارگروه سازماندهی شدند. برای جمع آوری داده‌ها از روش کیفی استفاده شد. برای شناسایی عوامل از تکنیک فکرنویسی و برای تحلیل روابط سیستماتیک بین مولفه ها از روش ماتریس سوات استفاده شد. تجزیه و تحلیل نشان می‌دهد که عوامل داخلی با قوت‌ها (نمره 1.82 ) و ضعف‌ها (نمره 0.75 ) است. همچنین عوامل خارجی با فرصت‌ها(نمره 1.7 ) و تهدیدات (نمره 0.69 ) می‌باشد. مقایسه عوامل ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، مدیریت سرمایه انسانی در موقعیت استراتژی تهاجمی قرار دارد. با توجه آراء خبرگان، چهار راهبرد در دستور کار قرارگرفت و مبنای جهت برنامه عملیاتی شد. پایه و اساس تحلیل سوات (SWOT) در مدیریت استراتژیک برای شناسایی شرایط محیطی و توانایی‌های درونی سازمان است و استراتژی مناسب بر اساس پایش قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها انتخاب می‌شود. همچنین تدوین اسناد تحولی و مطلوب‌های اساسی سازمان‌ها، مدیران را قادر می‌سازد تا مناسب‌ترین روش‌های تحقق ماموریت و تامین انتظارات ذینفعان را شناسایی کرده و به آنها کمک خواهد کرد تا با برنامه‌ریزی راهبردی، در مسیر تحقق چشم‌انداز گام برداشته و به اهداف خود دست یابند.

تهدیدات ناشناخته و مدل مفهومی استراتژی‌های مقابله با آن‌‌ها

ابراهیم سلطانی نسب

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 129-151

چکیده

تحولات گسترده در جهان امروز، افزون‌بر آنکه فرصت‌هایی برای زیست فردی و جمعی بشریت فراهم ساخته است، زمینه‌ساز تهدیدات چشمگیری بوده است. تهدیدات دنیای جدید که بیش از گذشته دارای ماهیت ناشناختگی هستند، ... بیشتر تحولات گسترده در جهان امروز، افزون‌بر آنکه فرصت‌هایی برای زیست فردی و جمعی بشریت فراهم ساخته است، زمینه‌ساز تهدیدات چشمگیری بوده است. تهدیدات دنیای جدید که بیش از گذشته دارای ماهیت ناشناختگی هستند، آثار و پیامدهای گسترده‌ای بر زندگی اجتماعی بشر دارند. همین امر ضرورت توجه به آنها را اجتناب‌ناپذیر ساخته است و عدم توجه به آنها، ‌ثبات و امنیت روانی و اجتماعی را با مخاطره مواجهه می‌سازد و آینده‌ای از ناشناختگی‌ها و ابهامات را پیش‌روی انسان قرار می‌دهد. در این پژوهش به‌منظور مفهوم‌‌شناسی تهدید و تهدیدات ناشناخته و راهبردهای مقابله‌ای با آنها، از روش توصیفی استفاده شده است. با استفاده از این رویکرد، چیستی تهدیدات ناشناخته و به‌ویژه راهبرد مقابله با آنها در چند گام توصیف شده است. با شناخت تهدیدات ناشناخته و راهبردهای مقابله‌ای، الگوی فرایند دفع تهدید و مقابله با تهدیدات ناشناخته به‌عنوان الگوی مفهومی موردنظر این مطالعه ترسیم شده است. با توجه به رویکرد و الگوی پژوهش به‌منظور رصد تهدیدات مستمر و مقابله با آنها، راهبردهای ذیل اتخاذ و پیشنهاد می‌شود: 1. داشتن دانش و آگاهی از سیستم خودی، 2. کشف رفتارهای مهاجمان و اولویت‌بندی تهدیدات با عنوان «منطقه نگرانی»، 3. کشف تهدیدات به واسطه «مرکز کشف خطر»، 4. شناخت منبع و مقصد تهدیدات و 5. پیشگیری از تهدیدات ناشناخته با استفاده از «بازی دفاع»، «دفاع هوشمند»، «دفاع متحرک» و «مقابله با ترکیبی شده تهدیدات».

شناسایی و اولویت‌بندی مسائل راهبردی زراعت و باغبانی کشور مبتنی‌بر تکنیک دلفی فازی

یاسر ذوالقدر؛ محمد کریمی؛ محمد تقی رمضانی

دوره 1، شماره 4 ، دی 1402، صفحه 152-172

چکیده

زراعت و باغبانی یکی از مهم‌ترین زیربخش‌های کشاورزی است که درمجموع 71 درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی را به‌خود اختصاص داده ‌‌است و بخش عظیمی از تولیدات کشاورزی مربوط به این زیربخش می‌باشد. در کشور ... بیشتر زراعت و باغبانی یکی از مهم‌ترین زیربخش‌های کشاورزی است که درمجموع 71 درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی را به‌خود اختصاص داده ‌‌است و بخش عظیمی از تولیدات کشاورزی مربوط به این زیربخش می‌باشد. در کشور ایران، طی دهه‌های مختلف پس از انقلاب، مسائل مختلفی در مقابل توسعه زراعت و باغبانی وجود داشته‌است که این‌ مسائل مانع تحقق اهداف کشور در این بخش شده است. از همین رو هدف مطالعه کنونی، شناسایی و اولویت‌بندی مسائل راهبردی زراعت و باغبانی کشور است. روش تحقیق این مقاله، توصیفی- پیمایشی بوده که با مطالعات اسنادی و مصاحبه با خبرگان صاحب‌نظر زراعت و باغبانی انجام شده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق ابزار پرسش‌نامه بوده که با تحلیل نتایج پرسش‌نامه‌ها به کمک تکنیک دلفی فازی و استفاده از نرم‌‌افزار اکسل، مسائل زراعت و باغبانی در چهار حوزه دولت (نظام حکمرانی) ، دانشگاه (نظام علم)، صنعت (نظام تولید) و بازار (نظام مصرف) دسته‌بندی شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد عمده مسائل زیربخش زراعت و باغبانی از لحاظ تعدد مسائل در بخش صنعت نهفته است و سپس به‌ترتیب مربوط به حوزه‌های دولت، بازار و دانشگاه می‌باشد. مهم‌ترین مسئله زراعت و باغبانی در حوزه صنعت «بهره‌وری پایین»، در حوزه دولت «نبود یک راهبرد بلندمدت برای زراعت و باغبانی»، در حوزه بازار «بالا بودن میزان ضایعات محصولات زراعی و باغی» و در حوزه دانشگاه «کم‌توجهی به تجاری‌سازی یافته‌های تحقیقی در این بخش» است.

فصلنامه نگرش مدیریت راهبردی

مقالات آماده انتشار

شماره جاری

دوره 2 (1403)

دوره 1 (1402)

دوره و شماره: دوره 1، شماره 4، دی 1402، صفحه 1-300

راهبردهای تربیت و تعالی فرماندهان و مدیران آجا با تاکید بر مدیریت جهادی

چکیده

بررسی الگوی رفتاری آمریکا درجنگ علیه عراق و افغانستان و تبیین آموزه‌های راهبردی آن‌ برای مواجهه با جنگ آینده

چکیده

جانشین پروری در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از منظر فرمانده کل قوا حضرت امام خامنه ای (مد ظله العالی)

چکیده

تدوین برنامه‌ریزی راهبردی سرمایه انسانی یک سازمان نظامی

چکیده

تهدیدات ناشناخته و مدل مفهومی استراتژی‌های مقابله با آن‌‌ها

چکیده

شناسایی و اولویت‌بندی مسائل راهبردی زراعت و باغبانی کشور مبتنی‌بر تکنیک دلفی فازی

چکیده